Problem kwalifikacji prawnej wybranych usług w zakresie kryptoaktywów w świetle MiCAR

Rafał Włoczka

doi:10.26354/bb.7.2.99.2025

Data publikacji : 2025-08-29

Tom 99 Nr 2 (2025)

Problem kwalifikacji prawnej wybranych usług w zakresie kryptoaktywów w świetle MiCAR

Rafał Włoczka

https://orcid.org/0009-0000-7729-5036

DOI: https://doi.org/10.26354/bb.7.2.99.2025

Abstrakt

Artykuł analizuje możliwość kwalifikacji prawnej usług przechowywania, administrowania oraz transferu kryptoaktywów w imieniu klienta, które mają za przedmiot tokeny będące e-pieniądzem w rozumieniu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1114 w sprawie rynków kryptoaktywów, jako usług płatniczych w rozumieniu dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2366 w sprawie usług płatniczych w ramach rynku wewnętrznego.

Artykuł bada, czy wskazane usługi mieszczą się w katalogu usług płatniczych oraz analizuje potencjalne konsekwencje z tym związane. Opracowanie wykorzystuje metodę dogmatyczno-prawną, opierając się na interpretacji aktów prawnych, orzecznictwie oraz dorobku zagranicznej i krajowej doktryny.

Wyniki badań wskazują, że uznanie tych usług za usługi płatnicze wiązałoby się z koniecznością spełnienia podwójnych wymogów regulacyjnych – zarówno tych dotyczących dostawców usług w zakresie kryptoaktywów, jak i dostawców usług płatniczych. Zagadnienie to ma kluczowe znaczenie dla stabilności rynku finansowego i efektywności nadzoru nad jego uczestnikami.

Słowa kluczowe:

MiCAR, PSD2, usługi w zakresie kryptoaktywów, usługi płatnicze, CASP

Kody JEL

K22, K23, G28

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

pdf
ENG_pdf (English)

Zasady cytowania

Włoczka, R. (2025). Problem kwalifikacji prawnej wybranych usług w zakresie kryptoaktywów w świetle MiCAR. Bezpieczny Bank, 99(2), 122–136. https://doi.org/10.26354/bb.7.2.99.2025

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Bączyk M. (2020), Rozdział 20. Umowy bankowe w polskim systemie prawnym, w: M. Stec (red.), Prawo umów handlowych. System Prawa Handlowego. Tom 5C, wyd. 1, Warszawa.

Blocher M. (2019), Cechy konstrukcyjne rachunku płatniczego. Glosa do wyroku TS z dnia 4 października 2018 r., C-191/17, Europejski Przegląd Sądowy, nr 6.

Blocher M. (2019), Podstawowy rachunek płatniczy i umowa podstawowego rachunku płatniczego, Warszawa, niepubl.

Byrski J., Zalcewicz A., Bajor B. (2021), w: J. Byrski (red.), A. Zalcewicz (red.), Ustawa o usługach płatniczych. Komentarz, wyd. 2, Warszawa, kom. do art. 2 pkt 25.

Chłopecki A. (2016), (Niektóre) paradoksy prawa papierów wartościowych, Przegląd Prawa Handlowego, nr 9.

Czech T. (2021), Pojęcie rachunku płatniczego, Monitor Prawa Bankowego, nr 7-8.

Czech T. (2023), Transakcja płatnicza, Monitor Prawa Bankowego, nr 10.

Czech T. (2019), Wpis na rachunek płatniczy, Monitor Prawa Bankowego, nr 10.

Dokument służb Komisji Europejskiej, Your questions on PSD. Payment Services Directive 2007/64/EC. Questions and answers (dostęp 20.05.2025 r.: https://finance.ec.europa.eu/system/files/2023-06/110222-faq-transposition-psd_en.pdf)

EUNB (2025), Opinion of the European Banking Authority on the interplay between Directive EU 2015/2366 (PSD2) and Regulation (EU) 2023/1114 (MiCA) in relation to crypto-asset service providers that transact electronic money tokens, EBA/Op/2025/08, 10.6.2025 r.

Wytyczne ESMA (2025) dotyczące zasad i procedur w tym praw klientów, w kontekście usług transferu kryptoaktywów na podstawie rozporządzenia w sprawie rynków kryptoaktywów (MiCA) w odniesieniu do ochrony inwestorów, ESMA35-1872330276-2032, 26 luty 2025 r.

Gołaczyński J. (2023), w: E. Gniewek (red.), P. Machnikowski (red.), Kodeks cywilny. Komentarz, wyd. 11, Warszawa, kom. do art. 725.

Grabowski M. (2020), w: M. Grabowski, Ustawa o usługach płatniczych. Komentarz, wyd. 2, Warszawa, kom. do art. 2.

Herrera L. A. (2025), PSD3 and the Regulation on Payment Services in the Context of Crypto Assets as a Means of Payment, w: C. P. Sempere (red.), Governance and Control of Data and Digital Economy in the European Single Market. Legal Framework for New Digital Assets, Identities and Data Spaces, tom 71.

Iwański W. (2025), w: K. Osajda (red. serii), J. Dybiński (red. tomu), Ustawa o usługach płatniczych. Komentarz, wyd. 5, Warszawa, kom. do art. 2.

Iwański W. (2025a), w: K. Osajda (red. serii), J. Dybiński (red. tomu), Ustawa o usługach płatniczych. Komentarz, wyd. 5, Warszawa, kom. do art. 3

Janiak A. (2022), w: M. Gutowski (red.), Kodeks cywilny. Tom III. Komentarz. Art. 627-1088, wyd. 3, Warszawa, kom. do art. 725.

KE, Dyrekcja Generalna ds. Stabilności Finansowej, Usług Finansowych i Unii Rynków Kapitałowych, pismo skierowane do EBA oraz ESMA (2024), pt. „Subject: Interplay between MiCA and PSD2 – Possible “no action letter” by the EBA”, Bruksela 5.12.2024 r.

Korus K. (2012), Pojęcie usługi płatniczej w ustawie o usługach płatniczych, Monitor Prawa Bankowego, nr 7-8.

Korus K. (2024), Zakres przedmiotowy pojęcia kryptoaktywa w Rozporządzeniu MiCA, Monitor Prawa Bankowego, nr 7-8.

Michalski M. (2023), w: M. Wierzbowski (red.), L. Sobolewski (red.), P. Wajda (red.), Ustawa o obrocie instrumentami finansowymi. Komentarz, wyd. 4, Warszawa, kom. do art. 7.

Minto A. (2024), E-money tokens and coordination issues between Market in Crypto-assets Regulation (MiCAR) and the payment services legislation (PSD2), Capital Markets Law Journal, tom 19, nr 4.

Pisuliński J. (2025), w: P. Machnikowski (red.), Prawo bankowe. Komentarz, wyd. 1, Warszawa, kom. do art. 63c.

Pyzioł W., Walaszek-Pyzioł A. (2012), Pozycja prawna banku jako wykonawcy usług transferu środków pieniężnych, Przegląd Prawa Handlowego, nr 3.

Rogoń D. (2012), Usługi płatnicze powiązane z kredytem na przykładzie umowy o konsumencką kartę kredytową, Monitor Prawa Bankowego, nr 7-8.

Sójka T., Godlewski M. (2022), w: T. Sójka (red.), Obrót instrumentami finansowymi. Komentarz, Warszawa, kom. do art. 7.

Uzasadnienie rządowego projektu ustawy z 17 maja 2011 r. o usługach płatniczych, Druk Sejmowy VI kadencji, Druk nr 4217

Włoczka R. (2022), Pojęcie papieru wartościowego wobec zjawiska tokenizacji, Kraków, niepubl.

Wosiak K. (2023), Depozyt papierów wartościowych w technologii rozproszonego rejestru (DLT) a "własność" papierów wartościowych, Monitor Prawa Bankowego, nr 11.

Wyrok SA w Szczecinie z 6.03.2015 r., I ACa 40/15, LEX nr 1770856.

Wyrok SN z 8.12.2010 r., V CSK 163/10, OSNC-ZD 2011, nr 2, poz. 48.

Wyrok TSUE z 21.03.2019 r., C-245/18, Tecnoservice Int. Srl, ECLI:EU:C:2019:242

Wyrok TSUE z 4.10.2018 r., C-191/17, Bundeskammer für Arbeiter und Angestellte v. ING-DiBa Direktbank Austria Niederlassung der ING-DiBa AG, ECLI:EU:C:2018:809.

Zetzsche D., Sinnig J., Nikolakopoulou A. (2024), Crypto custody, Capital Markets Law Journal, tom 19, nr 3.