Dematerializacja listów zastawnych w kontekście zmian regulacyjnych

Jan Szczygieł

doi:10.26354/bb.5.1.94.2024

Data publikacji : 2024-06-14

Tom 94 Nr 1 (2024)

Dematerializacja listów zastawnych w kontekście zmian regulacyjnych

Jan Szczygieł

https://orcid.org/0000-0001-8273-614X

DOI: https://doi.org/10.26354/bb.5.1.94.2024

Abstrakt

Artykuł prezentuje zagadnienia związane z funkcjonowaniem na rynkach finansowych li- stów zastawnych w formie zdematerializowanej. Omówiono w nim jednak nie tylko formy funkcjonowania listów zastawnych jako papierów wartościowych, lecz również rolę, jaką odgrywa dematerializacja listów zastawnych w funkcjonowaniu rynku papierów wartościo- wych. Zachodzące zmiany technologiczne, zwłaszcza w kontekście rozwoju technologii łań- cucha bloków (ang. blockchain), skłaniają do podjęcia dyskusji na tle przyszłości formy funk- cjonowania listów zastawnych w obrocie, a zwłaszcza możliwość ich tokenizacji1. Poruszane w artykule zagadnienia nie doczekały się do tej pory całościowego opracowania w piśmien- nictwie. Podstawowym celem badawczym było wykazanie, po pierwsze, że dematerializacja listów zastawnych pozytywnie wpływa na elastyczność emisji tych papierów wartościowych. Po drugie, że dematerializacja jest bezpiecznym rozwiązaniem inkorporowania papierów wartościowych, jednak niepozbawionym całkowicie ryzyk. W artykule posłużono się metodą dogmatyczno-prawną (Pieter 1975, s. 25). Jej przedmiotem była analiza przepisów prawa oraz ich wykładnia. Metoda ta pozwoliła ustalić obowiązujące przepisy w omawianym zakresie i dostrzec zachodzące zmiany regulacyjne w kontekście for- my funkcjonowania listów zastawnych jako papierów wartościowych.

Słowa kluczowe:

listy zastawne, papiery wartościowe, banki hipoteczne, dematerializacja listów zastawnych, technologia łańcucha bloków

Kody JEL

K10, G21

Inne teksty tego samego autora

Jan Szczygieł, Klauzula generalna interesu publicznego jako przesłanka wszczęcia przymusowej restrukturyzacji , Bezpieczny Bank: Tom 87 Nr 2 (2022)

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

pdf

Zasady cytowania

Szczygieł, J. (2024). Dematerializacja listów zastawnych w kontekście zmian regulacyjnych. Bezpieczny Bank, 94(1), 80–90. https://doi.org/10.26354/bb.5.1.94.2024

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Bellinger D. (1994), Die Hypothekenbanken und der Pfandbrief in Deutschland, VDH, Fritz Knapp Verlag, Frankfurt/Main.

Chłopecki A. (1995), Obrót papierami wartościowymi na rynku kapitałowym (I), „Przegląd Prawa Handlowego”, nr 8.

Chłopecki A. (2006), Dematerializacja i obrót papierami wartościowymi (instrumentami fi- nansowymi), [w:] System prawa prywatnego, t. 19, Prawo papierów wartościowych, red.

A. Szumański, Warszawa.

Czaplicki P. (2022), Tokenizacja obligacji – uwagi na tle art. 8 ust. 2 ustawy z dnia 15 stycznia 2015 r. o obligacjach, „internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny”, nr 7(11).

Dybiński J. (2016), Zagadnienia ogólne ochrony inwestora na rynku instrumentów finanso- wych, [w:] System Prawa Handlowego, t. 4, Prawo instrumentów finansowych, red. M. Stec, Warszawa.

Dżuryk A. (2018), List zastawny jako przykład bezpiecznego hipotecznego instrumentu finan- sowego, „Zarządzanie i Finanse Journal of Management and Finance”, Vol. 16, No. 4/1.

Gryszczyńska A., Klawikowski A. (2022), Nowe wyzwania dla Prokuratury związane ze zwal- czaniem przestępczości gospodarczej i cyberprzestępczości, „Prokuratura i Prawo”, nr 7–8.

Jastrzębski J. (2009), Pojęcie papieru wartościowego wobec dematerializacji, Warszawa.

Kanigowski K. (2019), List zastawny. 250 lat historii, Centrum Prawa Bankowego i Informacji, Warszawa.

Kaszubski R.W., Olszak M. (2000), Bank hipoteczny. Zagadnienia prawne, Warszawa.

KDPW (2017), Szczegółowe Zasady Działania Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych przyjęte uchwałą Zarządu Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych S.A. Nr 655/17 z dnia 28 września 2017 r. ze zm.

Mekiński M. (2001), Regulacje nadzorcze w ustawie o listach zastawnych i bankach hipotecz- nych, cz. I, „Glosa”, nr 12.

Michalski M. (1999), [w:] L. Sobolewski (red.), Prawo o publicznym obrocie papierami warto-

ściowymi. Komentarz, Warszawa.

Michalski M. (2006), Bankowe papiery wartościowe, [w:] System prawa prywatnego, t. 19,

Prawo papierów wartościowych, red. A. Szumański, Warszawa.

Piech K. (red.) (2016), Leksykon pojęć na temat technologii blockchain i kryptowalut, Warszawa 2016, https://www.gov.pl/documents/31305/0/leksykon_pojec_na_temat_technologii_block-

chain_i_kryptowalut.pdf/77392774-1180-79ab-4dd5-089ffab37602 (dostęp 23.04.2024).

Pieter J. (1975), Zarys metodologii pracy naukowej, Warszawa.

Pietrasik A., Laskowski A. (2001), Historia i współczesność długoterminowego kredytu hipo- tecznego w Polsce, Warszawa.

Romanowski M. (2016), Zagadnienia ogólne papierów wartościowych, [w:] System prawa pry- watnego, t. 18, Prawo papierów wartościowych, red. A. Szumański, Warszawa.

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 909/2014 z dnia 23 lipca 2014 r. w spra- wie usprawnienia rozrachunku papierów wartościowych w Unii Europejskiej i w sprawie cen- tralnych depozytów papierów wartościowych, zmieniające dyrektywy 98/26/WE i 2014/65/UE oraz rozporządzenie (UE) nr 236/2012 (Dz.U.UE L z 2014 r. Nr 257, str. 1 z późn. zm.).

Sattler F. (2019), Von den Anfängen bus zum Boom der Hypothekenbankem (1769 bis 1914), [w:] F. Sattler, Der Pfandbrief 1769–2019. Von der preuβischen Finanzinnovation zur Covered Bond Benchmark, Stuttgart.

Sousa M.J. (2023), Blockchain as a driver for transformations in the public sector, „Policy Design and Practice”, nr 6(4).

Sójka T., Godlewski M. (2022), Art. 7, [w:] Obrót instrumentami finansowymi. Komentarz, red.

T. Sójka, Warszawa, Lex 2022.

Serzysko A. (2023), DLT Pilot Regime (technologia rozproszonego rejestru) w sektorze finan- sowym w postanowieniach ustawy o rozwoju rynku finansowego oraz ochrony inwestorów na tym rynku, LEX/el..

Szczygieł J. (2017), Trwały nośnik w obrocie konsumenckim, „internetowy Kwartalnik Anty- monopolowy i Regulacyjny”, nr 3(6).

Świderska-Iwicka M. (1995), Depozyt papierów wartościowych, „Przegląd Prawa Handlowe- go”, nr 9.

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. 2023 poz. 1610 z późn. zm.).

Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o listach zastawnych i bankach hipotecznych (Dz.U. 2023 poz. 110).

Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz.U. 2022 poz. 1500 z późn. zm.).

Ustawa z dnia 15 stycznia 2015 r. o obligacjach (Dz.U. 2022 poz. 2244 z późn. zm.).

Ustawa z dnia 9 listopada 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem nadzoru nad rynkiem finansowym oraz ochrony inwestorów na tym rynku (Dz.U. poz. 2243 z późn. zm.).

Ustawa z dnia 7 kwietnia 2022 r. o zmianie ustawy o listach zastawnych i bankach hipotecz- nych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2022, poz. 872).

Uzasadnienie rządowego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmoc- nieniem nadzoru oraz ochrony inwestorów na rynku finansowym, Sejm VIII kadencji, druk Sejm. nr 2812.

Uzasadnienie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o listach zastawnych i bankach hipotecznych oraz niektórych innych ustaw, Sejm IX kadencji, druk Sejm. nr 2019.