Upadłość konsumencka a problem wykluczenia finansowego

Adam Reczuch

doi:10.26354/bb.6.1.98.2025

Published : 2025-05-09

Vol. 98 No. 1 (2025)

Consumer bankruptcy and the problem of financial exclusion

Adam Reczuch

https://orcid.org/0000-0002-8788-6128

DOI: https://doi.org/10.26354/bb.6.1.98.2025

Abstract

Consumer bankruptcy allows insolvent consumers for debt relief but is also related to restrictions on access to certain financial services, including transaction and credit services (blocking in bank accounts) which may cause serious difficulties for over-indebted consumers in the management of personal finance. Banks may discriminate bankrupts in various areas of financial services during the stages of bankruptcy proceedings and even after its finish. From a macroeconomic perspective, the increasing number of consumer bankruptcies may pose threats to the stability of the financial system and certain restrictions in access to credit services are necessary, but on the other hand, arbitrary exclusion from the area of credit services may deprive many debt-free consumers of the opportunity to improve their well-being and economic condition of households that were deprived of valuable assets, including housing, during bankruptcy proceedings.

Keywords:

consumer bankruptcy, financial exclusions, excessive debt

JEL Codes

K34, L31

Details

References

Statistics

Authors

Download files

pdf (Język Polski)

Citation rules

Reczuch, A. (2025). Consumer bankruptcy and the problem of financial exclusion. Safe Bank, 98(1), 106–125. https://doi.org/10.26354/bb.6.1.98.2025

Altmetric indicators

Cited by / Share

Licence

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.

References

Adamo R., Federico D., Notte A. (2024) Financial Inclusion Literature Review: Definition, Measurement, and Challenges, [in:] The Role of Financial Inclusion for Reaching Sustainable Development Goals, IGI Global, Hershey.

Anderloni L., Carluccio M.E. (2007), Access to Bank Accounts and Payment Services [in:] New frontiers in Banking services. Emerging needs and tailored products for untapped markets (ed. L. Anderloni, D.M. Braga, M.E. Carluccio), Publisher Springer, Berlin 2007.

Bogumił Czerwiński (2021) Wykluczenie cyfrowe na rynku usług finansowych, [w:] Finanse cyfrowe informatyzacja, cyfryzacja i danetyzacja, 2021, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa.

Grzega U. (2022), Bankructwo i zadłużenie gospodarstw domowych jako źródło i wymiar wykluczenia konsumentów [w:] Wykluczenie Konsumenckie przyczyny, obszary i formy współczesnego wykluczenia rynkowego (Redakcja naukowa S. Smyczek), Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach.

Financial Inclusion Strategies Reference Framework (2012), World Bank, Washington.

Financial Services Provision and Prevention of Financial Exclusion (2008), European Commission.

Hrycaj A., Kosma A. (2021), Ewaluacja zmian w zakresie umorzenia zobowiązań osób fizycznych w ramach postępowania upadłościowego (art. 369 ust. 1a Prawa upadłościowego) (s. 38). Warszawa: Instytut Wymiaru Sprawiedliwości.

Kabza E. (2009), Wybrane problemy upadłości konsumenckiejw świetle nowej regulacji STUDIA IURIDICA TORUNIENSIA tom V, Uniwersytet Toruński, Toruń.

Kempson H.E.; Whyley C.M.; Caskey J., Collard S.B. (2000), Financial Services Authority In or out? Financial exclusion: a literature and research review, Publisher Financial Services Authority, London.

Komunikat UKNF z dnia 3 sierpnia 2021 r. (2021), https://www.knf.gov.pl/knf/pl/kompo nenty/img/Komunikat_UKNF_dot_blokady_rachunkow_bankowych_w_przypadku_ogloszenia_upadlosci_konsumenckiej_74346.pdf

Innovative Financial Inclusion (2020), G 20, Pittsburgh, https://www.dfat.gov.au/sites/defa ult/ files/G20 inancialinclusion.doc

Kuchciak I. (2020), Wykluczenie bankowe w Polsce w aspekcie ekonomicznym i społecznym, Uniwersytet Łódzki, Łodz.

Leyshon A., Thrift N. (1997), Money/Space. Geographies of monetary transformation, Publisher Routledge, London.

Mani, A., Mullainathan, S., Shaﬁ r, E., Zhao, J. (2013). Poverty impedes cognitive function. Science, 341(6149),

Solarz M., Swacha-Lech M. (2001), Samowykluczenie bankowe w aspekcje finansów behawioralnych [w:] Finanse i rachunkowość – teoria i praktyka (red. J. Adamek), Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wrocław.

Solarz M. (2009), Financial capability development as the responsible finance instrument counteracting financial exclusion, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocawiu, no. 302, Wroclaw.

Świecka B. (2009), Niewypłacalność gospodarstw domowych: przyczyny, skutki, przeciwdziałanie, Difin, Warszawa.

O 40 miliardów złotych urósł portfel kredytów i pożyczek konsumenckich w 2024 roku!,(2025) BIK SA. https://media.bik.pl/informacje-prasowe/att/2771625

Polasik M. (2014), Anna Piotrowska, Wykluczenie finansowe trasnakcyjne w świete danych empirycznych w Polsce, Finanse na rzecz zrównoważonego rozwoju, Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu, 2014.

Reczuch A. (2020), Upadłość konsumencka jako prawno-ekonomiczny instrument przeciwdziałaniu nadmiernemu zadłużeniu i wykluczeniu finansowemu gospodarstw domowych, Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu,. Wrocław

Taylor B.J.(2010), Zrozumieć kryzys finansowy, Wydawnictwo PWN, Warszawa 2010.

White J. M. (2007), Abuse or protection? Consumer bankruptcy reform under ‘BAPCPA’, Publisher Institut d’économie publique – IDEP, Marseille.

Wałęga, A., Wałęga G., Kowalski R. (2021). Warunki życia nadmiernie zadłużonych gospodarstw domowych w Polsce. Warszawa: PWE s.9

Bank Światowy https://databank.worldbank.org/source/global-financial-inclusion [dostęp 26 marca 2025 r.]

Biuro Informacji Kredytowej S.A. https://www.bik.pl/ [dostep 26 marca 2025 r.]

Centralny Ośrodek Informacji Gospodarczej, sp. z o.o. https://www.coig.com.pl/ [dostęp 26 marca 2025 r.]

InfoMonitor BIG https://media.big.pl/informacje-prasowe [dostep 26 marca 2025 r.]

International Monetary Fund, https://www.imf.org/external/datamapper/ HH_LS@GDD/CAN/GBR/USA/DEU/ITA/FRA/JPN/VNM [dostęp 26 marca 2025 r.]

KRD BIG https://krd.pl/centrum-prasowe/informacje-prasowe [dostęp 26 marca 2025 r.]

Ministerstwo Sprawiedliwości https://isws.ms.gov.pl/pl/baza-statystyczna/ [dostęp 26 marca 2025 r.]

Konstytucja RP z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U.1997.78.483)

Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8.10. 2007 r. sygn. akt K 20/07

Ustawa z dnia 6 grudnia 2018 r. o Krajowym Rejestrze Zadłużonych (Dz.U. 2019 poz. 55)

Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (Dz.U z 2024 poz. 1646)

Ustawa z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe (poprzedni tytuł: Prawo upadłościowe i naprawcze) (Dz. U. z 2003 r. Nr 60, poz. 535 z późn zm.)