Znaczenie sektora ubezpieczeniowego dla stabilnego funkcjonowania systemu finansowego i gospodarki realnej

Krzysztof Budzich

doi:10.26354/bb.1A.4.97.2024

Data publikacji : 2025-02-17

Tom 97 Nr 4 (2024)

Znaczenie sektora ubezpieczeniowego dla stabilnego funkcjonowania systemu finansowego i gospodarki realnej

Krzysztof Budzich

DOI: https://doi.org/10.26354/bb.1A.4.97.2024

Abstrakt

Stabilność systemu finansowego (stabilność finansowa) ma kluczowe znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania współczesnych gospodarek. Wśród wielu instytucji, które mają wpływ na tę stabilność, są ubezpieczyciele. Tradycyjnie pełnią oni w gospodarkach funkcję stabilizatora, ponieważ ich podstawową rolą jest dywersyfikacja ryzyka. Ponadto literatura wskazuje na liczne inne funkcje ubezpieczeń i zakładów ubezpieczeń w gospodarce. Mogą oni jednak przyczyniać się także do generowania ryzyka systemowego, szczególnie gdy angażują się w działalność pozaubezpieczeniową. Celem artykułu jest zatem określenie roli ubezpieczeń oraz zakładów ubezpieczeń dla prawidłowego funkcjonowania systemu finansowego i gospodarki realnej. W tym celu dokonano przeglądu wyników badań empirycznych publikowanych w literaturze naukowej. Dokonano także analizy wytycznych i rekomendacji globalnych, europejskich i krajowych instytucji nadzorczych i instytucji zajmujących się zarządzaniem kryzysowym, dotyczących zwiększenia bezpieczeństwa na rynku ubezpieczeniowym. Analiza prowadzi do konkluzji, że wpływ ubezpieczycieli na ryzyko systemowe zwiększa się, przede wszystkim ze względu na ich rosnącą rolę oraz wzajemne powiązania, zarówno między sobą jak i z innymi podmiotami rynku finansowego. Przeważająca część literatury przedmiotu wskazuje, że potencjalnym źródłem ryzyka systemowego ze strony ubezpieczycieli jest ich działalność pozaubezpieczeniowa (inwestycje, transakcje związane z papierami wartościowymi i instrumentami pochodnymi). Negatywne konsekwencje upadłości ubezpieczycieli wymagają jednak dysponowania odpowiednimi mechanizmami zarządzania taką sytuacją.

Słowa kluczowe:

ubezpieczenia, ryzyko systemowe, zarządzanie kryzysowe, resolution

Kody JEL

G01, G22, G32

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

pdf (English)

Zasady cytowania

Budzich, K. (2025). Znaczenie sektora ubezpieczeniowego dla stabilnego funkcjonowania systemu finansowego i gospodarki realnej. Bezpieczny Bank, 97(4), 6–21. https://doi.org/10.26354/bb.1A.4.97.2024

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Ammar Ben S., Catastrophe Risk and the Implied Volatility Smile, The Journal of Risk and Insurance, vol. 87, issue 2, June 2020

Bednarczyk T., Czy sektor ubezpieczeniowy kreuje ryzyko systemowe? [Does the insurance sector create systemic risk?], Studia Oeconomica Posnaniensia, vol. 1, no. 11, 2013

Bednarczyk T., Funkcje ubezpieczeń i ich znaczenie w gospodarce [Functions of insurance and their importance in the economy] in: W. Ronka-Chmielowiec (ed.), Ubezpieczenia, C.H. Beck, Warsaw 2016

Bednarczyk T., Rola przedsiębiorstw ubezpieczeniowych w gospodarce [The role of insurance companies in the economy], Acta Universitatis Lodziensis, Folia Oeconomica vol. 203, 2007

Bobtcheff C., Chaney T., Gollier C., Analysis of Systemic Risk in the Insurance Industry, The Geneva Risk and Insurance Review, vol. 41, no. 1, 2016

Chen H., David Cummins D., Viswanathan K., Weiss M., Systemic Risk and the Interconnectedness Between Banks and Insurers: An Econometric, The Journal of Risk and Insurance, vol 81, no 3, September 2014

De Bandt O., Hartmann P., Systemic risk: a survey, ECB Working Paper Series No. 35, November 2000

Denkowska A., Wanat S., A Tail Dependence-Based MST and Their Topological Indicators in Modeling Systemic Risk in the European Insurance Sector, Risks 8(2):39, April 2020

ECB, Financial Stability Review, December 2010

EIOPA, Failures and near misses in insurance Overview of recovery and resolution actions and cross-border issues, October 2021

EIOPA, Failures and near misses in insurance, overview of the causes and early identification, July 2018

FSB, The FSB endorses an improved framework for the assessment and mitigation of systemic risk in the insurance sector and discontinues annual identification of global systemically important insurers (G-SIIs), 2022, https://www.fsb.org/2022/12/the-fsb-endorses-an-improved-framework-for-the-assessment-and-mitigation-of-systemic-risk-in-the-insurance-sector-and-discontinues-annual-identification-of-global-systemically-important-insurers/ (accessed 10.11.2024)

Gehring T., Chiara Iannino M., Capital regulation and systemic risk in the insurance sector, Journal of Financia Economic Policy, vol. 10(2), June 2018

Głochowski J. (ed), Leksykon finansów [Lexicon of finance], Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2001

IAIS, Global Systemically Important Insurers: Initial Assessment Methodology, 18 July 2013,www.fsa.go.jp/inter/iai/20130719/05.pdf (accessed 10.10.24)

IAIS, Holistic Framework for Systemic Risk in the Insurance Sector, November 2019, https://www.iaisweb.org/uploads/2022/01/191114-Holistic-Framework-for-Systemic-Risk.pdf, (accessed 15.10.2024)

Janowicz-Lomott Marietta, Dotowane ubezpieczenia upraw i zwierząt gospodarskich jako realizacja partnerstwa publiczno-prywatnego – ewaluacja projektu [Subsidised crop and livestock insurance as an implementation of public-private partnership - project evaluation], Insurance News, No. 1, 2023 (https://www2.piu.org.pl/wp-content/uploads/2023/05/WU-2023-01_05_Janowicz-Lomott.pdf, accessed 25.10.2024)

Jonas K., Rachunkowość zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji. Zarys problematyki [Accounting for insurance and reinsurance companies], Difin, Warszawa 2020.

Kessler D., Why (Re)insurance Is Not Systemic, The Journal of Risk and Insurance, vol. 81, September 2013

Koleśnik J., Globalne banki a ryzyko systemowe w Unii Europejskiej - narzędzia ograniczania [Global banks and systemic risk in the European Union - mitigation tools], Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, Sectio H Oeconomia, No. 6, Vol. 51, 2017

Kozińska M., Michalewicz J., Zdanowicz B., W poszukiwaniu sposobów finansowania płynności banku w przymusowej restrukturyzacji [In search of ways for financing the bank’s liquidity in resolution], Bezpieczny Bank 1 (82) 2021, https://www.bfg.pl/wp-content/uploads/bezp.-bank-1-21.1.pdf

Kozińska M., Zarządzanie kryzysowe w sektorze ubezpieczeniowym - o upadłości i resolution ubezpieczycieli w Polsce [Crisis management in the insurance sector – insurers’ insolvency and resolution in Poland], Bank i Kredyt, vol. 54, nr 6, 2023

Lisowski J., Wpływ pandemii związanej z COVID-19 na rynek ubezpieczeniowy w Polsce [Impact of the COVID-19 related pandemic on the insurance market in Poland] in: M. Zaleska (ed.), Wpływ COVID-19 na finanse. Polska perspektywa [Impact of COVID-19 on finance. Polish perspective], Difin, Warsaw 2021

Mayerson A.L., A Bayesian view of credibility, PCAS, 1960

International Monetary Fund, Global Financial Stability Report - Risk Taking, Liquidity, and Shadow Banking, Curbing Excess while Promoting Growth, October 2014, https://www.imf.org/en/Publications/GFSR/Issues/2016/12/31/Global-Financial-Stability-Report-October-2014-Risk-Taking-Liquidity-and-Shadow-Banking-41631, (accessed 15.10.2024)

Montagna M., Torri G., Covi G., European Central Bank, On the origin of systemic risk, No. 20202502, December 2020, https://www.ecb.europa.eu/pub/pdf/scpwps/ecb.wp2502~675f29f90c.en.pdf, (accessed 15.10.2024)

NBP, Raport o stabilności systemu finansowego [Financial System Stability Report], 2024, https://nbp.pl/wp-content/uploads/2024/06/Raport-o-stabilnosci-systemu-finansowego.-Czerwiec-2024.pdf (accessed 17.10.2024)

Peterson Drake P., Faith Roberts N., Schorno P. J., Semaan E., Risk During the Financial Crisis: The Role of the Insurance Industry, Journal of Insurance Issues, vol. 40, issue 2, Fall 2017

PIU, Ubezpieczenia w liczbach 2023 [Insurance in Figures 2023], 2024, https://piu.org.pl/ubezpieczenia-w-liczbach-2023-2/ (accessed 17.10.2024).

Rejda G.E., Unemployment insurance as an automatic stabilizer, The Journal of Risk and Insurance, vol. 33, no. 2, 1966

Ronka-Chmielowiec W., Ryzyko i istota ubezpieczenia [Risk and the essence of insurance] in W. Ronka-Chmielowiec (ed.), Ubezpieczenia [Insurance], CH.Beck, Warsaw 2016

Ronka-Chmielowiec W. (ed.), Ubezpieczenia. Rynek i ryzyko [Insurance. Market and Risk], Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warsaw 2002

Schuh F., Jaeckle T., Impact of hurricanes on US insurance stocks, Risk Management and Insurance Review, March 2023, (https://onlinelibrary.wiley.com/doi/epdf/10.1111/rmir.12230, accessed 10.10.2024)

Signorini L.F., Il ruolo centrale delle assicurazioni sul piano economico e sociale: rafforzare la protezione su cittadini e imprese, 2024, https://www.bancaditalia.it/pubblicazioni/interventi-direttorio/int-dir-2024/en_Signorini_IVASS_Insurance_Summit_07112024.pdf?language_id=1 (accessed 10.11.2024)

Smaga P., Polityka makroostrożnościowa a sektorze bankowym. Teoria i praktyka [Macroprudential policy in the banking sector. Theory and practice], Oficyna Wydawnicza SGH, Warsaw 2020

Srbinoski B., Poposki K., Bogdanovski V., Interconnectedness of European insurers and cat shocks contagion effects, Journal of Financial Regulation and Compliance, vol. 32(3), April 2024

Zalewska A., Aktywa UFK zbliżyły się do 40 mld zł [UFK assets approaching PLN 40 billion], 2024, https://www.analizy.pl/raporty/34482/aktywa-ufk-grudzien-2023 (accessed 17.10.2024)

Directive of the European Parliament and of the Council establishing a resolution framework for insurance and reinsurance undertakings, amending Directives 2002/47/EC, 2004/25/EC, 2007/36/EC, 2014/59/EU and (EU) 2017/1132 and Regulations (EU) No 1094/2010, (EU) No 648/2012, (EU) No 806/2014 and (EU)