Is Programmable Central Bank Digital Currency (PCBDC) Money? Some Remarks from the Ontology of Money Perspective

Łukasz Hardt

doi:10.26354/bb.9.2.99.2025

Data publikacji : 2025-08-29

Tom 99 Nr 2 (2025)

Czy cyfrowa programowalna waluta banku centralnego (PCBDC) jest pieniądzem? Kilka uwag z perspektywy ontologii pieniądza

Łukasz Hardt

https://orcid.org/0000-0001-6542-5833

DOI: https://doi.org/10.26354/bb.9.2.99.2025

Abstrakt

Celem artykułu jest zbadanie, czy programowalna cyfrowa waluta banku centralnego (programmable central bank digital currency – PCBDC) kwalifikuje się jako pieniądz w świetle różnych ontologicznych teorii pieniądza. Przeprowadzona analiza wskazuje, że zgodnie z państwową teorią pieniądza jest ona pieniądzem, według teorii instytucjonalnej ma potencjał, aby być pieniądzem, a z perspektywy teorii kredytowej jest pieniądzem, lecz z istotnymi zastrzeżeniami. W artykule odwołano się do bieżącej debaty dotyczycącej cyfrowych walut banków centralnych (central bank digital curren – CBDC). Zastosowanie perspektywy oferowanej przez różne ontologiczne teorie pieniądza pozwoliło na analizę tych problemów z rzadko obecnej w literaturze przedmiotu perspektywy.

Słowa kluczowe:

Programowalna waluta cyfrowa banku centralnego , PCBDC, ontologia i filozofia pieniądza, cyfrowe finanse

Kody JEL

E42, E51, B52

Inne teksty tego samego autora

Łukasz Hardt, Should Polish monetary policy go long? , Bezpieczny Bank: Tom 79 Nr 2 (2020)

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

pdf
ENG_pdf (English)

Zasady cytowania

Hardt, Łukasz. (2025). Czy cyfrowa programowalna waluta banku centralnego (PCBDC) jest pieniądzem? Kilka uwag z perspektywy ontologii pieniądza. Bezpieczny Bank, 99(2), 157–168. https://doi.org/10.26354/bb.9.2.99.2025

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

BIS (2018), ‘Central Bank Digital Currencies’, Paper by the BIS Committee on Payments and Market Infrastructures, March 2018.

BIS (2024), ‘Embracing Diversity, Advancing Together – Results of the 2023 BIS Survey on Central Bank Digital Currencies and Crypto’, BIS Papers, no 147.

de Bruin B., Herzog L., O’Neill M., Sandberg J. (2023), ‘Philosophy of Money and Finance’, in: E. Zalta, U. Nodelman (eds.), The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Spring 2023 Edition), https://plato.stanford.edu/archives/spr2023/entries/money-finance/.

Draghi M. (2019), Speech during Press Conference, June 6, 2019, cited in: https://www.reuters.com/article/us-ecb-policy-italy/italy-needs-credible-mid-term-plan-for-reducing-debt-ecbs-draghi-idUSKCN1T71U4/ (accessed: 15/5/2025).

ECB (2020), Report on a Digital Euro, ECB, Frankfurt.

ECB (2024), ‘FAQs on a Digital Euro’, https://www.ecb.europa.eu/euro/digital_euro/faqs/html/ecb.faq_digital_euro.en.html (accessed: 15/5/2025).

Geoffrey I. (2004), The Nature of Money, Polity Press, Cambridge.

Guala F. (2020), ‘Money as an Institution and Money as an Object’, Journal of Social Ontology, vol. 6(2), 265-279.

Harari Y. (2015), Sapiens: A Brief History of Humankind, Harper Collins Publishers, London.

Hindriks F. (2024), ‘The Social Ontology of Money’, in: J. Sandberg and L. Warenski (eds.), The Philosophy of Money and Finance, Oxford University Press, Oxford, 15-31.

Hume D. (1792), published as: ‘David Hume: Of Money (1752)’, in: E.W. Fuller (ed.), A Source Book on Early Monetary Thought, Edward Elgar Publishing, Cheltenham, 260-266.

IMF (2023), ‘How Should Central Banks Explore Central Bank Digital Currency? A Dynamic Decision-Making Framework’, Fintech Notes, no 2023/008.

Knapp G. (1973), The State Theory of Money, Augustus M. Kelly, New York.

Lane P. (2025), ‘The Digital Euro: Maintaining the Autonomy of the Monetary System’, Keynote speech by Philip R. Lane, Member of the Executive Board of the ECB, University College Cork Economics Society Conference 2025, https://www.ecb.europa.eu/press/key/date/2025/html/ecb.sp250320_1~41c9459722.en.html (accessed: 15/5/2025).

Lee A. (2021), ‘What is Programmable Money?, FEDs Notes, June 23, 2021.

Mäki U. (2020), ‘Reflections on the Ontology of Money’, Journal of Social Ontology, vol. 6(2), 245-263.

OECD (2023), ‘Central Bank Digital Currencies (CBDCs) and Democratic Values’, OECD Business and Finance Policy Papers, no. 31.

Passinsky A. (2020), ‘Should Bitcoin be Classified as Money?’, Journal of Social Ontology, vol. 6(2), 281-292.

Searle J. (1995), The Construction of Social Reality, Simon and Schuster, New York.

Searle J. (2017), ‘Money: Ontology and Deception’, Cambridge Journal of Economics, vol. 41(5), 1453-1470.

Simmel G. (1978), The Philosophy of Money, Routledge, London.

Tobin J. (1985), ‘Financial Innovation and Deregulation in Perspective’, Bank of Japan Monetary and Economic Studies, vol. 3(2), 19-29.

Weber M. (1978), Economy and Society: An Outline of Interpretive Sociology, University of California Press, Oakland CA.

Wray L. (1990), Money and Credit in Capitalist Economies, Edward Elgar, Aldershot.