Ocena zmian zachodzących w modelach ALM banków w Polsce po wybuchu pandemii COVID-19

Ewa Cichowicz; Agnieszka K. Nowak

doi:10.26354/bb.4.4.85.2021

Data publikacji : 2022-02-04

Tom 85 Nr 4 (2021)

Ocena zmian zachodzących w modelach ALM banków w Polsce po wybuchu pandemii COVID-19

Ewa Cichowicz

https://orcid.org/0000-0002-9379-9127

Agnieszka K. Nowak

https://orcid.org/0000-0001-7785-3165

DOI: https://doi.org/10.26354/bb.4.4.85.2021

Abstrakt

Celem artykułu jest ocena zmian w modelach zarządzania strukturą bilansu w bankach w Polsce po wybuchu pandemii COVID-19. Główny nacisk położony został na zmiany profilu ryzyka stóp procentowych w sektorze bankowym, wynikające ze środowiska niskich stóp procentowych oraz innych przyczyn po wydarzeniach z początku roku 2020. Kluczowym elementem modeli, określanych jako modele Asset and Liability Management (ALM), jest zarządzanie wynikiem finansowym oraz ryzykiem w księdze bankowej (w tym ryzykiem płynności i stopy procentowej). Ostatnio materializacja ryzyka płynności na dużą skalę miała miejsce w czasie globalnego kryzysu finansowego. Od tego czasu normy regulacyjne i narzędzia je wdrażające zostały zweryfikowane, a także odpowiednio uzupełnione. Z kolei zmiany zachodzące po wybuchu pandemii spowodowały także wzrost ekspozycji na ryzyko stopy procentowej. Pogorszenie wyników finansowych, podobnie jak „zapomniane” niemal ryzyko okazały się równie dotkliwe w skutkach dla banków, jak ryzyko kredytowe, rynkowe czy operacyjne. W artykule dokonano oceny wpływu zmiany stóp procentowych po wybuchu pandemii Covid-19 na wyniki i strukturę bilansów w bankach w Polsce w ujęciu strategii dostosowawczych.

Słowa kluczowe:

środowisko niskich stóp procentowych, ryzyko stopy procentowej, zarządzanie aktywami i pasywami

Kody JEL

E43, E58, G01, G21, G28

Inne teksty tego samego autora

Agnieszka K. Nowak, Anna Matuszyk, Wykorzystanie metody DEA do oceny efektywności banków komercyjnych , Bezpieczny Bank: Tom 46 Nr 1 (2012): Bezpieczny Bank

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

pdf
pdf.eng (English)

Zasady cytowania

Cichowicz, E., & Nowak, A. K. (2022). Ocena zmian zachodzących w modelach ALM banków w Polsce po wybuchu pandemii COVID-19. Bezpieczny Bank, 85(4), 79–100. https://doi.org/10.26354/bb.4.4.85.2021

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Adrianowski, D., Prognozy zmian modeli biznesowych przedsiębiorstw bankowych ze względu na pandemię COVID-19, „Przedsiębiorczość i Zarządzanie” 2020, tom XXI, zeszyt 4.

Altavilla, C., Burlon, L., Giannetti, M., Holton, S., Is there a zero lower bound? The effects of negative policy rates on banks and firms, European Central Bank Working Paper 2019, revised June 2020, no. 2289.

Apanowicz J., Metodologia ogólna, Wyższa Szkoła Administracji i Biznesu, Gdynia 2002.

Banki 2020. Raport o sytuacji ekonomicznej banków, na zlecenie ZBP, WIB, Nr 11/2021, kwiecień 2021, https://www.zbp.pl/getmedia/4177370b-e5ec-475a-ad09-03bf6cc77e61/ZBP_BANKI2020_FINAL [30.10.2021].

Barembruch, A., Gostomski, E., Konsekwencje niskich stóp procentowych dla wybranych grup interesariuszy: gospodarstw domowych, przedsiębiorstw i banków, „Pieniądze i Więź” 2020, vol. 23, nr 2(87).

Bednarczyk, J. L., Brzozowska-Rup, K., Nowe wyzwania dla polityki pieniężnej. Czy wraca priorytet wzrostu gospodarczego?, „Ekonomista” 2018, nr 3.

Bohn, A., Elkenbracht-Huizing, M. (eds.), The Handbook of ALM in Banking: Managing New Challenges for Interest Rates, Liquidity and the Balance Sheet, 2nd edition, Risk Books, London 2018.

Chaudron, R., Bank profitability and risk taking in a prolonged environment of low interest rates: a study of interest rate risk in the banking book of Dutch banks, De Nederlandsche Bank Working Paper October 2016, no. 526.

Cicirko, T., Efektywne zarządzanie kapitałem banku komercyjnego w Polsce w świetle standardów adekwatności kapitałowej, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2012.

Deliovorias, A., Low and negative interest rates. Overview of policy aims and possible effects, European Parliamentary Research Service, September 2016 - PE 589.782.

Eggertsson, G.B., Juelsrud, R.E., Summers, L.H., Getz Wold, E., Negative Nominal Interest Rates and the Bank Lending Channel, NBER Working Paper 2019, revised September 2020, no. 25416.

Gnan, E., Beer, C., Asset-liability management with ultra-low interest rates, Vienna, SUERF Study 2015/2.

Hałaj, G., Przegląd metod badania płynności banków, „Bank i Kredyt” 2008, no. 7.

Heider, F., Saidi, F., Schepens, G., Life below Zero: Bank Lending under Negative Policy Rates, “Review of Financial Studies” 2019, vol. 32(10).

https://michaelstrom.pl/raporty-i-analizy/artykuly/296/jak-wzrost-stop-procentowych-i-wynagrodzen-wplynie-na-zdolnosc-kredytowa-polakow [20.12.2021].

https://pfrsa.pl/relacje-inwestorskie/obligacje-pfr.html [25.10.2021].

https://serwisy.gazetaprawna.pl/finanse-osobiste/artykuly/1494174,klienci-staja-sie-coraz-bardziej-wrazliwi-na-ceny.html [6.12.2021].

https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ceny-handel/wskazniki-cen/wskazniki-cen-towarow-i-uslug-konsumpcyjnych-pot-inflacja-/roczne-wskazniki-cen-towarow-i-uslug-konsumpcyjnych/ [25.10.2021].

https://www.knf.gov.pl/o_nas/komunikaty?articleId=64612&p_id=18 [1.12.2021].

https://www.nbp.pl/home.aspx?f=/dzienne/stopy.htm [4.11.2021].

https://www.nbp.pl/home.aspx?f=/dzienne/stopy_archiwum.htm [25.10.2021].

Informacja na temat sytuacji sektora bankowego w 2020 roku, Komisja Nadzoru Finansowego, Departament Bankowości Komercyjnej i Specjalistycznej Zespół Analiz Sektora Bankowego, Warszawa, lipiec 2021, https://www.knf.gov.pl/knf/pl/komponenty/img/Informacja_na_temat_sytuacji_sektora_bankowego_w_2020_roku.pdf [30.10.2021].

Iwanicz-Drozdowska, M., Zarządzanie finansowe bankiem w erze cyfrowej, PWE, Warszawa 2021.

Jednostkowe Sprawozdanie Finansowe Banku Pekao S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2020, https://www.pekao.com.pl/relacje-inwestorskie/raporty-i-sprawozdania/raporty.html?year=2020&category=annual-reports&category=financial-statements [25.10.2021].

Jednostkowe sprawozdanie finansowe ING Banku Śląskiego S.A. 2020, https://www.ing.pl/relacje-inwestorskie/wyniki-finansowe [15.12.2021].

Khoury, S.J., Pal, P.C., Negative Interest Rates, “Journal of Risk and Financial Management” 2020, 13(5), 90.

Kolasa, M., Comiesięczne zestawienie informacji o oszczędnościach Polaków – sierpień 2021 r., Biuro Analiz Polskiego Funduszu Rozwoju S.A., 2021 r., https://pfr.pl/dam/jcr:75d8c7ea-7478-482d-9a32-6eefa73833f7/PFR_Oszcz%C4%99dno%C5%9Bci_210813.pdf [30.10.2021].

Kozak, S., Wpływ niskich stóp procentowych na dochody sektora bankowego w latach 2008-2014, „Zarządzanie Finansami i Rachunkowość” 2016, vol. 4, nr 1.

Memmel, C., Seymen, A., Teichert, M., Banks’ interest rate risk and search for yield: a theoretical rationale and some empirical evidence, Discussion Paper, No. 22/2016, Deutsche Bundesbank.

Molyneux, P., Reghezza, A., Xie, R., Bank margins and profits in a world of negative rates, “Journal of Banking & Finance”, October 2019, vol. 107, 105613.

Narodowy Bank Polski, Raport o stabilności systemu finansowego. Ocena skutków pandemii COVID-19, grudzień 2020 r., https://www.nbp.pl/systemfinansowy/rsf122020.pdf [30.11.2021].

Narodowy Bank Polski, Raport o stabilności systemu finansowego, Wydanie specjalne: skutki pandemii COVID-19, czerwiec 2020 r., https://www.nbp.pl/systemfinansowy/rsf062020.pdf [25.10.2021].

Narodowy Bank Polski, Raport o stabilności systemu finansowego, czerwiec 2021 r., https://www.nbp.pl/systemfinansowy/rsf062021.pdf [30.10.2021].

Narodowy Bank Polski, Rozwój systemu finansowego w Polsce w 2020 r., 2021 r., https://www.nbp.pl/systemfinansowy/rozwoj2020.pdf [21.12.2021].

Nasir, M.A., Zero Lower Bound and negative interest rates: Choices for monetary policy in the UK, “Journal of Policy Modeling” 2021, 43(1).

Niedźwiedzińska, J., Initial monetary policy response to the COVID-19 pandemic in inflation targeting economies, NBP Working Paper No. 335, Warsaw 2020.

Nowak, A.K., Zarządzanie ryzykiem banków [w:] Finanse u progu trzeciej dekady XXI wieku, tom I J. Ostaszewski, M. Iwanicz-Drozdowska (red. nauk.), Difin, Warszawa 2021.

Nowak, A.K., Ryzyko struktury bilansu [w:] Zarządzanie ryzykiem bankowym, M. Iwanicz-Drozdowska (red. nauk.), Wydawnictwo Poltext, Warszawa 2017.

Olech, D., Miszczak, J., Jak wygląda sytuacja sektora bankowego w Polsce po I półroczu 2020 roku?, Biuletyn Ryzyka, 3/2020, EY, https://www.ey.com/pl_pl/biuletyn-ryzyka/jak-wyglada-sytuacja-sektora-bankowego-w-polsce-po-i-polroczu-20 [30.10.2021].

Rekomendacja C dotycząca zarządzaniem ryzykiem koncentracji, KNF, Warszawa, maj 2016, https://www.knf.gov.pl/knf/pl/komponenty/img/Rekomendacja_C_2016_47196.pdf [13.12.2021].

Rogoff, K., Dealing with Monetary Paralysis at the Zero Bound, “Journal of Economic Perspectives” 2017, Vol. 31, No. 3.

Rosati, D.K., Nowe tendencje w polityce pieniężnej po kryzysie finansowym 2008–2012, „Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia”, nr 4/2016 (82), cz. 1.

Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 1 października 2010 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości banków (Dz.U.2019.957 t.j.).

Rzońca, A., Kryzys banków centralnych. Skutki stopy procentowej bliskiej zera, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2014.

Sprawozdanie finansowe Alior Banku S.A. za rok zakończony 31 grudnia 2020 roku, www.aliorbank.pl [25.10.2021].

Sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A. za rok zakończony 31 grudnia 2020 roku, www.bankmillenium.pl [25.10.2021].

Sprawozdanie finansowe Banku Ochrony Środowiska Spółki Akcyjnej za rok zakończony 31 grudnia 2020 roku, https://www.bosbank.pl [25.10.2021].

Sprawozdanie finansowe mBanku S.A. według Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej za 2020 rok, www.mbank.pl [25.10.2021].

Sprawozdanie finansowe PKO Banku Polskiego SA za rok zakończony 31 grudnia 2020 roku, www.pkobp.pl [25.10.2021].

Sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2020 rok, https://www.santander.pl [25.10.2021].

Sułkowski, Ł., Covid-19 pandemic; recession, virtual revolution leading to de-globalization?, „Journal of Intercultural Management” 2020, vol. 12, no 1.

Ulate Campos, M., Going Negative at the Zero Lower Bound: The Effects of Negative Nominal Interest Rates, Federal Reserve Bank of San Francisco Working Paper 2019-21, September 2019.

Walter, J.R., The 3-6-3 Rule: An Urban Myth?, “Economic Quarterly”, Federal Reserve Bank of Richmond winter 2006, vol. 92/1.

Zarządzanie ryzykiem bankowym, M. Iwanicz-Drozdowska (red. nauk.), Wydawnictwo Poltext, Warszawa 2017.

Zombirt, J., Nowa Umowa Kapitałowa: ewolucja czy rewolucja, CeDeWu, Warszawa 2007.

Związek Banków Polskich, Raport InfoKREDYT, grudzień 2020, https://alebank.pl/wp-content/uploads/2020/12/ZBP_InfoKredyt_2020_RAPORT.pdf [30.10.2021].