Procesowa ochrona praw ubezpieczonego-konsumenta w kontekście realizacji prawnego zabezpieczenia wierzytelności kredytowej

Dawid Rogoziński

doi:10.26354/bb.6.3.76.2019

Data publikacji : 2019-10-01

Tom 76 Nr 3 (2019)

Procesowa ochrona praw ubezpieczonego-konsumenta w kontekście realizacji prawnego zabezpieczenia wierzytelności kredytowej

Dawid Rogoziński

https://orcid.org/0000-0002-3195-024X

DOI: https://doi.org/10.26354/bb.6.3.76.2019

Abstrakt

Wskazanie umowy ubezpieczenia jako obligatoryjnego prawnego zabezpieczenia spłaty kredytu (przede wszystkim długoterminowego) stało się powszechną praktyką na rynku usług finansowych, w tym także w relacjach z konsumentami. To zaś rodzi problemy praktyczne nie tylko na etapie transferu wierzytelności z umowy ubezpieczenia na bank, ale przede wszystkim na etapie realizacji roszczeń – już po zajściu wypadku ubezpieczeniowego. Celem artykułu jest analiza prawnej i faktycznej pozycji procesowej ubezpieczonego-kredytobiorcy lub jego spadkobierców po zajściu wypadku ubezpieczeniowego. Zaproponowane w orzecznictwie rozwiązania proceduralne ocenione zostaną pod kątem ich zgodności z wymogiem zagwarantowania konsumentom skuteczności instrumentów ochrony przewidzianych w unijnym reżimie prawa konsumenckiego, co determinuje również konieczność odwołania się do relacji ekonomicznych łączących ubezpieczonego-kredytobiorcę, bank oraz ubezpieczyciela.

Słowa kluczowe:

bancassurance, ubezpieczenie spłaty kredytu, abezpieczenie spłaty kredytu, powództwo o świadczenie na rzecz osoby trzeciej, powództwo o ustalenie

Kody JEL

G220, K120, K150

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Rogoziński, D. (2019). Procesowa ochrona praw ubezpieczonego-konsumenta w kontekście realizacji prawnego zabezpieczenia wierzytelności kredytowej . Bezpieczny Bank, 76(3), 113–129. https://doi.org/10.26354/bb.6.3.76.2019

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Dyrektywa Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich (Dz.U.UE.L.1993.95.29 z dnia 21 kwietnia 1993r.).

Ustawa z dnia z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1025).

Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (tj. Dz.U. z 2017 r. poz. 1876).

Ustawa o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej z dnia 11 września 2015 r. (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 381).

Bączyk M., Problem regulacji prawnej zabezpieczeń w prawie polskim, „Bank i Kredyt” nr 1/1991.

Bryl W. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, t. I, Z. Resich (red.), Warszawa 1972.

Czech B., komentarz do art. 189 kpc [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. T. 1-2, Wyd. 7., A. Marciniak, K. Piasecki (red.), Warszawa 2016.

Dybka W., Konsumenckie prawo do sądu, Warszawa 2018.

Dybowska W., Zarządzanie ryzykiem kredytowym w bankach spółdzielczych w Polsce, „Kwartalnik Naukowy Uczelni Vistula” nr 2/2014.

Gorzko P., Glosa do wyroku TS z dnia 21 kwietnia 2016 r., C-377/14, LEX/el. 2016.

Jędrzejewska M., Wpływ czynności procesowych na bieg przedawnienia, Warszawa 1984.

Kosiński H., komentarz do art. 93 [w:] Prawo bankowe. Komentarz. Wyd. 1, H. Gronkiewicz-Waltz (red.), Warszawa 2013.

Krajewski J., komentarz do art. 189 kpc [w:] Kodeks postępowania cywilnego z komentarzem, t. I, Warszawa 1989.

Krajewski M., Glosa do wyroku SN z dnia 8 sierpnia 2003 r., V CK 169/02, „Orzecznictwo Sądów Polskich” Nr 10/2004, poz. 121.

Krajewski M., Umowa ubezpieczenia. Art. 805-834 KC. Komentarz, Warszawa 2004.

Krysiak Z., Ryzyko kredytowe a wartość firmy, Kraków 2006.

Kucharski B., Przelew wierzytelności przyszłej. Glosa do wyroku SN z dnia 8 sierpnia 2004 r., V CK 169/02, „Glosa” nr 3/2005.

Kunicki I., komentarz do art. 189 kpc [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Tom I. Komentarz. Art. 1-729, A. Góra-Błaszczykowska (red.), SIP Legalis/el, Warszawa 2016.

Mazurczak Ł., Roszczenie regresowe ubezpieczyciela do leasingobiorcy odpowiedzialnego za szkodę na przedmiocie leasingu, „Rozprawy Ubezpieczeniowe” nr 1/2013.

Mrozowska B., Wnęk A., Umowa ubezpieczenia na życie jako zabezpieczenie kredytu hipotecznego, „Prawo Asekuracyjne” nr 4/2014.

Piasecki K. (red.), SIP Legalis/el, Warszawa 2006;

Piasecki K., Wyrok pierwszej instancji w procesie cywilnym, Warszawa 1981.

Rowiński T., Interes prawny w procesie cywilnym i postępowaniu nieprocesowym, Warszawa 1971.

Rudkowska-Ząbczyk E., komentarz do art. 189 kpc [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, E. Marszłkowska-Krześ (red.), SIP Legalis/el, Warszawa 2019.

Smykla B., komentarz do art. 69 [w:] Prawo bankowe. Komentarz. 2, SIP Legalis/el, Warszawa 2011.

Wengerek E., Powództwo o ustalenie, „Ruch Prawniczy i Ekonomiczny”, Poznań 1959.

Więcko M., Umowa ubezpieczenia jako zabezpieczenie wierzytelności banku – analiza podstaw prawnych, teorii i praktyki, „Rozprawy Ubezpieczeniowe” nr 2/2009.

Zieliński A., komentarz do art. 189 kpc [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. 9, A. Zieliński (red.), SIP Legalis/el, Warszawa 2017.

Wyrok TSUE z dnia 14 grudnia 1994 r., Peterbroeck, C‑312/93, EU:C:1995:437.

Wyrok TS UE z dnia 13 marca 2007 r., Unibet, C‑432/05, EU:C:2007:163.

Wyrok TSUE z dnia 7 czerwca 2007 r., van der Weerd i in., C‑222/05 – C‑225/05, EU:C:2007:318.

Wyrok TS UE z dnia 26 kwietnia 2012 r., Nemzeti Fogyasztóvédelmi Hatóság, C-472/10, ZOTSiS 2012/4/I-242.

Wyrok TS UE z dnia 14 czerwca 2012 r., Banco Espanol de Crédito SA, C 618/10, ECLI:EU:C:2012:349.

Wyrok TS UE z dnia 21 kwietnia 2016 r., Radlinger, C-377/14, ECLI:EU:C:2016:283.

Uchwała SN z dnia 12 lutego 1969 r., III PZP 43/68, OSNCP 1969, Nr 9, poz. 150.

Uchwała SN z dnia 17 kwietnia 1970 r., III PZP 34/69, OSNCP 1970, Nr 12, poz. 217.

Uchwała SN z dnia 21 maja 1981 r., III CZP 57/80, OSNCP 1982, Nr 1, poz. 1.

Uchwała SN z dnia 5 maja 1993 r., III CZP 54/93, OSNCP 1993 nr 12, poz. 219.

Uchwała SN z 20 czerwca 2018 r., III CZP 29/17, OSNC 2019 nr 1, poz. 2, str. 9.

Wyrok SN z dnia 13 kwietnia 1965 r., II CR 266/64, OSP 1966, Nr 7, poz. 166;

Wyrok SN z dnia 1 grudnia 1983 r., I PRN 189/83, OSNC 1984, Nr 7, poz. 121.

Wyrok SN z dnia 27 sierpnia 1986 r., I PRN 64/86, OSNC 1987, Nr 11, poz. 183; OSP 1987, Nr 9, poz. 182.

Wyrok SN z dnia 24 marca 1987 r., III CRN 57/87, OSNPG 1987, Nr 7, poz. 27.

Wyrok SN z dnia 21 czerwca 2002 r., V CKN 1069/00, OSNC 2003, nr 11, poz. 149.

Wyrok SN z dnia 8 sierpnia 2003 r., V CK 169/02, OSP 2004/10/121.

Wyrok SN z dnia 9 sierpnia 2005 r., IV CK 157/05, LEX nr 346081.

Wyrok SN z dnia 18 czerwca 2009 r., II CSK 33/09, OSNC 2010, Nr B, poz. 47.

Postanowienie SN z dnia 29 października 2009 r., III CZP 79/09, BSN 2009, Nr 10.

Wyrok SN z 22.11.2002 r., IV CKN 1519/00, Legalis nr 59144.

Wyrok SN z dnia 19 czerwca 2013 r., I CSK 571/12, Legalis nr 673760.

Wyrok SN z dnia 12 września 2013 r., IV CSK 91/13, Legalis nr 924891.

Wyrok SN z dnia 3 kwietnia 2014 r., IV CSK 309/13; LEX nr 1504916.

Wyrok SN z dnia 14 października 2015 r., V CSK 40/15, Legalis nr 1364798.

Wyrok SN z dnia 14 lipca 2017 r., II CSK 803/16, OSNC 2018 nr 7-8, poz. 79, str. 105.

Wyrok SN z dnia 9 stycznia 2019 r., I CSK 736/17, Legalis nr 1874418.

Wyrok SA w Białymstoku z dnia 22 lutego 2012 r., I ACa 752/11, OSAB 2012 nr 1, str. 19, Legalis nr 491947.

Wyrok SA w Warszawie z dnia 07 maja 2015 r., I ACa 1262/14, Legalis nr 1398352.

Wyrok SA w Katowicach z dnia 29 października 2015 r., I ACa 492/15, Legalis nr 1370692.

Wyrok SA w Katowicach z dnia 17 maja 2017 r., sygn. akt I ACa 45/17,

Wyrok SO w Lublinie z dnia 13 stycznia 2014 r., I C 536/12.

Wyrok SO w Koninie z dnia 07 lipca 2014 r., I ACa 219/14.

Dawid Rogoziński

redakcja@bfg.pl
https://orcid.org/0000-0002-3195-024X

Afiliacja:
Uniwersytet Gdański Polska

Biogram

Katedra Prawa Cywilnego, Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Gdańskiego